İber vaşağı
İber vaşağı (Lynx pardinus), kedigiller (Felidae) familyasından İspanya ve Portekiz’de yaşayan çok ender bir vaşak türüdür. İber vaşakları görümüm olarak Avrasya vaşağına çok benzerler ama önemli ölçüde daha küçüktürler. 12 kg vücut ağırlıklarıyla bir Avrasya vaşağı ağırlığının üçte ikisinden biraz daha hafiftirler. Postları kuzeydeki akrabasından genelde daha belirgin ve güçlü şekilde lekelidir. Bunların dışında İber vaşağı tüm tipik vaşak özelliklerine sahiptir. Kısa kuyruk, fırça tüylü kulaklar, kısa güçlü vücut ve uzun bacaklar.
İber vaşağı Yaşam Alanları ve Beslenme:
Başlangıçtaki dağılım tüm İspanya ve Portekiz üzerinde uzanıyordu. Bugün yaklaşık 100 birey, birbirinden az ayrılmış popülasyon olarak İber Yarımadası üzerinde dağınık olarak yaşar. Yalnız iber vaşakları, Portekiz Algarve’de, kalanlar İspanya’da yaşar. Her iki büyük popülasyon, Milli park Coto de Donana ve Sierra de Andújar, Jaen’de yaşarlar.
Tercih edilen habitat ağaçları olan açık arazidir. İber vaşakları, Avrasya vaşaklarından çok daha az orman hayvanı olarak göze çarpar. İber vaşağı bugün genelde dağlarda yaşaması, habitat olarak yüksek konumları tercih etmelerine değil, güçlü kovuşturma ve zulum’e dayanmaktadır. İber vaşakları geceleri aktif yalnız dolaşan hayvanlardır. Başlıca avları, besinlerinin neredeyse % 95’ini oluşturan yaban tavşanlarıdır. İber vaşakları, tavşan mevcudiyetine bu kadar bağımlı olmasından, tavşanların popülasyonlarındaki oynamalar, vaşakların mevcudiyetinde hak eden bir etkiye sahiptir.
Yaygın tavşan salgını myxomatosis (tavşan vebası), vaşakların nüfuslarına dolaylı olarak tehdit etmektedir. Besinlerinin geri kalan % 5’i, kuşlar ve kemirgenlerden oluşur. Bunlar ancak sadece, eğer yaban tavşanı mevcut olmadığı zamanlarda yenir. Şu anda esaret altında 15 vaşak vardır. Mart 2005’te insani himaye ile İber vaşağı üretmek, dişi vaşak Sally ile başarılı olmuş, Milli Park Coto de Donana’nın üretim istasyonunda 3 yavru vaşak dünyaya gelmiştir. Mart 2006’da Sally, 2 yavru dünyaya getirerek ikinci kez anne olur.
