Taklambaç Güvercini
Taklambaç Güvercini 1000 yıldır Anadolu’da tanılan ve bir ırkımız olup, Konya’da halk arasında “Pirinç dık dık” adı ile de bilinmektedir. Buradaki dık dık kelimesi gaga anlamındadır. Bu güvercinlerin gagaları küçük olduğu için bu ad verilmiştir. Günümüzde sayıları çok azalmıştır. Konya dışında neredeyse hiç görülmezler. Konya’da ise eski kuşçuların bazılarında bulunabilirler. Bu nedenle nesli tükenmek üzere olan bir ırkımız olup acil olarak korunması gerekmektedir.
Dünyadaki güvercin ırkları içinde tanınmadığı için yer almayan ve belli bir adı bulunmayan bir ırkımızdır. Taklambaç güvercin ırkı , düz oyunlu bir kuşudur. Uçarken tek takla atar. Hiç takla atmayanları da vardır. Takla atanları daha tercih edilirler. Taklambaç güvercin ırkında ayaklar paçalı olur. Çok nadiren paçasız olanları da görülür. Bunların kırma oldukları düşünülmektedir. Bu tipleri değersiz olarak kabul edilirler. Uçarken Mardin güvercin tipi taklacılar kadar yükseklere çıkmazlar, orta yükseklikte bir saat kadar uçarlar.
Ancak düzenli uçurulmaları halinde, uçuş özellikleri bakımından aynı Mardin taklacı güvercinleri gibi yüksek ve uzun uçmaktadırlar. Ancak Mardin güvercinleri taklacılarda görülen, sefere gelme ve fişekleme gibi bir oyun tarzları yoktur.Bu ırkta gaga küçük kalın ve çekkin geniş bir yapıdadır. Bu nedenle kan olarak Mısri ( Güllü güvercin, Bango güvercini ) ile akrabalıkları olduğu düşünülmektedir. Ancak taklambaç güvercinleri, fiziksel olarak göğüs gülü bulunmaması, paçalı oluşları ve gözlerinin küçük oluşu ile bu ırktan ayrılırlar.
Bunun yanı sıra bango güvercinlerine göre vücutları biraz daha büyük yapılıdır. Ayrıca uçarken takla atma özellikleri vardır. Bu özellik bango güvercinlerinde görülmez. Tüy örtüleri sık dokuludur. Düz kuyrukturlar ve kuyruklarındaki telek sayısı 12 – 16 arasında değişir. 12’den fazla kuyruk teleklerine sahip olanlar makbul sayılmazlar. Arka takkalı ya da takkasız olabilirler. Göz yapıları küçüktür. Renk olarak çeşitli renklerde olabilmektedirler. Rastlanan başlıca renkleri, beyaz, siyah ve bunların çeşitli karışımları şeklindedir. Bu renklerin yöresel adlandırılışları şu şekildedir. kara taklambaç güvercini, kara kafa, kara kuyruk, kara kuyruk, çallı taklambaç güvercini ve kırgın. Ayrıca bu renklerin de bazı alt alt çeşitleri bulunmaktadır.
- Ak taklambaç: Bütün vücudu tamamen beyaz renktedir. Bazen beli siyah ak taklambaçlara rastlanır bunlara “beli kara” adı verilmektedir. Gene ak taklambaçların bazen kuyruklarında siyah ve beyaz telekler karışık olarak bulunabilmektedir. Bu tür kuşlara “ebrulu” adı verilmektedir.
- Kara Taklambaç: Bütün vücudu tamamen siyah renktedir. Bazen bu siyahın tonu hafif açık ve mat bir tonda olabilir. Bu tür kara taklambaçlar değersiz olarak görülürler. Bu kuşlara, “boz zidgara” adı verilmektedir. Bazen de kuşun kafasında beyaz cimke adı verilen benekler bulunabilir. Bu tür kara taklambaçlar ise, “çakal zidgara” adı ile anılırlar.
- Kara kafa: Güvercinin baş kısmı siyah olup diğer tarafları beyazdır. Baş kısmındaki siyahlık boyna doğru sarkma yapmamalıdır. Aynı güvercin “ala” adı ile de anılır. Kara kafa kuşlarda eğer beyaz renk normalden daha fazla ise bu kuşlara “kız alası” adı verilir.
Kara kuyruk: Güvercinin kuyruğu tamamen karadır. Bütün vücut beyaz olur fakat kuşun sırtında “kalp yamalı” adı verilen bir siyah leke vardır. Aynı güvercin “kara kuyruk alası” adı ile de anılır. Kara kuyruklarda eğer omuzdan göğüse aşağıya doğru inen siyah bir renk varsa buna “peşkirli” denilir. - Kara kafa Kara kuyruk: Güvercinin baş ve kuyruk siyah, diğer tarafları beyaz renkte olursa bu şekilde adlandırılmaktadır. Bazen bu kuşlarda, kuşun kuyruğunda enine şekilde beyaz bir hat bulunur. Bu tür kara kafa kara kuyruklara, “fenerli” adı verilir.
- Çallı Taklambaç: Bu taklambaç güvercinlerinde vücut ve kuyruk siyah renkte, kanatlar ise beyaz renkte olur. Bu kuşlarda göz rengi “çakır” tabir edilen tarzda mavi ya da bej hareli bir yapıdadır. Çakırlık her iki gözde de vardır. Bu tür güvercinler “kuyruğu siyah çallı” adı ile de anılırlar.
Kırgın: Siyah ve beyazdan oluşan karışık renkli bir kuştur. Belirgin bir renk özelliği yoktur. Genellikle kafa, kuyruk, kanat ve paça beyazdır. Boyun ve gövde ise siyahtır. Fazla değerli olarak görülmezler.